De risico’s in de uitvoering

Kosten lopen steeds meer op

De risico’s in de uitvoering

Tussen het knooppunt Lunetten en Amelisweerd ligt een plastic folie, en een betonnen bak in het bos, om het grondwater tegen te houden. Je kunt op die plek de weg niet zomaar verbreden; er is een hoog uitvoeringsrisico. De Kerngroep heeft daar al sinds 2016 bij het nemen van het Tracébesluit op gewezen. Nu, anno 2020, wil Rijkswaterstaat om te voorkomen dat het hier onder water komt te staan eerst een zogenaamde diepwand aanbrengen. Een techniek in een uitvoering die nog niet eerder toegepast is. RWS noemt het innovatief en de oplossing moet ‘uit de markt’ komen.

Folie Lunetten RWS

Tussen Amelisweerd en Lunetten ligt de weg verlaagd, onder het grondwaterniveau. De verlaagde ligging komt door de spoorlijnen, de weg moest daar onderdoor. Tussen de Koningsweg en Lunetten ligt in de bodem een dun waterkerend folie met aan de onderkant water met een grote overdruk. Er is hier geen beton zoals bij Amelisweerd. Het folie is kwetsbaar. Als er een gat in komt, stroomt de laag gelegen weg vol met grondwater uit de bodem tot de overdruk weg is. Het folie ligt in een zand-grind omgeving met een diepte van meer dan 60 m. Daaronder is klei aanwezig. Door de holle ruimte in het zand en grind kan makkelijk veel water door de gescheurde folie aanstromen. Daarom is de verbreding van deze foliebak naast Lunetten technisch zeer risicovol en gaat lang duren.

 

 

Waarom folie bij de aanleg van de A27?
Ook moeten er in de foliebak drie viaducten worden verlengd en verbouwd. Twee daarvan zijn de spoorviaducten. Door het zand en grind is het niet mogelijk om de grondwaterstand te verlagen. Bij de aanleg van de huidige weg in 1982-1985 is daarom de bak en de folieconstructie bedacht om zonder bemaling het werk te kunnen uitvoeren. Bij het Tracébesluit in 2016 zei het ministerie dat er genoeg technieken aanwezig waren om dit uitvoeringsprobleem op te lossen.

Diepwand techniek
Rijkswaterstaat is in 2020 met een oplossing gekomen, daarbij tegelijk erkennend dat eerder bedachte oplossingen niet voldoen. Het plan van Rijkswaterstaat is: een 70 (!) meter diepe diepwand aan beide kanten van het tracé, om daarbinnen tijdens de aanleg de weg in een 6,5 meter diepe polder te verbreden. Lokaal kan daarmee het water onder de folie en de bak worden verlaagd. Als het werk klaar is en de waterdruk komt weer onder de folie, zal pas blijken of de folie niet beschadigd is en er geen lekkage is.
Het houdt in dat anderhalf jaar lang continu machines die diepwanden de grond indrijven. Dat moet eerst gebeuren voordat werkzaamheden aan de weg kunnen beginnen. Tijdens die operatie vindt er ook (retour-)bemaling plaats.
De situatie in de foliebak is volstrekt uniek. Zo’n ingewikkelde technische operatie is nooit eerder in een vergelijkbare situatie uitgevoerd. Alleen al daarom is iedere methode onbewezen technologie. Bovendien is het niet mogelijk om vooraf proeven te doen waaruit blijkt dat de gekozen uitvoeringsmethode reëel mogelijk is.

Extra hinder tijdens de aanleg van de diepwand
De diepwand moet op twee plekken dwars in de bestaande weg en op vier plekken in het spoor aangelegd worden. Verkeer moet worden omgeleid, de Waterlinieweg is een van de alternatieve routes en het spoor moet vele dagen worden stilgelegd. Het geeft veel (nacht)werk met af en aanrijdende vrachtauto’s, verlichting en lawaai gedurende ca. 1,5 jaar. Deze extra bouwtijd is een gevolg van de nu voorgestelde bouwmethode met de diepwanden.

Rijkswaterstaat:

‘het folie zorgt voor een complexe situatie om de weg te kunnen verbreden’.

Gevolgen bij beschadiging van het folie
Dat zijn er nogal wat.

  • De weg kan overstromen, de bak komt onder water te staan
  • De bouwperiode wordt zeker verlengd en daarmee de overlast voor omwonenden\
  • Denk ook aan meer files en opstoppingen op de wegen in de stad
  • Het gaat nog meer kosten
  • Omgeving en grondwater kunnen vervuild raken
  • Het heeft gevolgen voor de fundering van gebouwen

Maar zelfs als het folie niet beschadigd wordt, moet je vrezen voor veranderingen in de grondwaterstand tijdens de jarenlange werkzaamheden. Want er moet grondwater weggepompt worden, omdat de diepwanden en de kleibodem niet waterdicht zijn. En daardoor kunnen het bos van Amelisweerd en gebouwen in Lunetten beschadigd worden. En wie gaat dat dan betalen? Jarenlange touwtrekkerij is geen uitzondering – denk aan Groningen.

Extra kosten
Rijkswaterstaat hoopt dat er tijdens de aanbesteding een bedrijf komt opdagen die deze risicovolle techniek wil uitvoeren. De vraag is of er zich een bedrijf aandient dat zich waagt aan het risicovolle bouwproject binnen het budget van 1,2 miljard.
De afgelopen jaren is gewezen op het budget bedrag van 1,2 miljard euro. Het verbredingsproject moet voor maximaal dit bedrag kunnen worden uitgevoerd. Het ziet er niet naar uit, dat dit met een verbreding ‘buiten de bak’ te realiseren is. Bij een groter bedrag zijn de opbrengsten veel lager dan de investeringen. Voor het budget is in 2015, inmiddels dus 5 jaar geleden, een kosten-baten analyse gemaakt die toen al ternauwernood voldeed en alleen bij een zeer hoog groeiscenario van het verkeer rendabel is. De minister zwijgt in alle talen over de kosten hoewel er door kamerleden meermaals naar gevraagd is. Onder het politieke antwoord ‘marktgevoelige informatie’ komt zij er tot nu toe nog mee weg.
En dat allemaal voor twee rijstroken meer.

Lees meer over de volgende onderwerpen:

 

Uit het advies commissie mer juli 2020:

…risico’s m.b.t. de stand van het grondwater, de bemaling en schade aan bomen en gebouwen…

Share This